Sieci komputerowe | 01. Podstawy sieci komputerowych

Jednostki danych w sieciach

Damian Stelmach

Podstawową jednostką służącą w informatyce do zapisu danych jest 1 bit [b]. W sieciach komputerowych natomiast, do określanie przepustowości (szybkości) sieci  stosuję się jednostkę bit na sekundę, zapisywaną b/s lub też bps (ang. bit per second).

Oczywiście 1 bit/s to bardzo mało, dlatego też stosuje się wielokrotności tej jednostki, podobnie jak dla określania wielkości plików, pojemności dysków czy pamięci operacyjnych, z tym, że w odniesieniu do bitów, a nie do bajtów, wielokrotnościami tymi są:

• Kilobit [Kb],
• Megabit [Mb],
• Gigabit [Gb],
• Terabit [Tb].

W związku z tym, ze w sieciach komputerowych jako jednostkę stosuje się bity, inaczej niż w przypadku wielkości plików czy pojemności dysków, gdzie zamiast bitów [b] stosuję się bajty [B] pojawia się tutaj kwestia konwersji, czyli zamiany jednostek.

1 bajt [B] to 8 bitów [b] dlatego też, jeśli chcemy wielkość pliku wyrażoną w bajtach zapisać w bitach musimy ilość bajtów pomnożyć przez 8. Przykładowo, jeśli chcemy obliczyć ile megabitów zawiera plik o wielości 1,5 megabajta, pomnożymy jego wielkość przez 8. Uzyskany wówczas wynik to 12 megabitów.

1,5 MB • 8 = 12 Mb

W przypadku zamiany odwrotnej czyli z bitów na bajty, musimy wykonać operację odwrotną do mnożenia, czyli dzielenie. Wówczas przykładowo: plik o wielkości 20 megabitów po konwersji przyjmie wartość 2,5 megabajta.

20 Mb ÷ 8 = 2,5 MB

Umiejętność konwersji jednostek najlepiej wykorzystać do wykonywania obliczeń na konkretnych przykładach. Opis rozwiązań dwóch z nich, znajduje się poniżej.

---

Przykład 1

Obliczmy ile danych pobierzemy z Internetu w czasie jednej godziny przy założeniu, że przepustowość naszego łącza jest stała i wynosi 60 Mb/s.

Dane:

Czas: 1 godzina
Przepustowość łącza: 60 Mb/s

Obliczenia:

1. Mnożymy ilość sekund w minucie przez ilość minut:

60 minut • 60 sekund = 3600 sekund

2. Zamieniamy jednostkę przesyłu danych z megabitów na megabajty na sekundę:

60 Mb/s ÷ 8 = 7,5 MB/s

3. Mnożymy przepustowość przez czas:

7,5 MB/s • 3600 sekund = 27000 MB ~ 26,3 GB

Odpowiedź do przykładu 1: W czasie jednej godziny, przez łącze o przepustowości 60 Mb/s pobierzemy ok. 26,3 GB.

---

Przykład 2

Obliczmy, w jakim czasie pobierzemy plik w wielkości 1 GB przy założeniu, że przepustowość naszego łącza jest stała i wynosi 10 Mb/s.

Dane:

Wielkość pliku: 1 GB
Przepustowość łącza: 10 Mb/s

Obliczenia:

1. Zamieniamy jednostkę przesyłu danych z megabitów na megabajty na sekundę:

10 Mb/s ÷ 8 = 1,25 MB/s

2. Zamieniamy jednostkę zapisu pliku z gigabajta na megabajty:

1 GB => 1024 MB

3. Dzielimy wielkość pliku przez przepustowość łącza:

1024 MB ÷ 1,25 MB/s = 819,2 sekund ~ 13 minut 39 sekund

Odpowiedź do przykładu 2: Plik o wielkości 1 GB, przez łącze o przepustowości 10 Mb/s pobierzemy w około 13 minut 39 sekund.

---

Zadania do samodzielnego wykonania

• Oblicz w jakim czasie uda się przesłać zawartość płyty DVD (4,7 GB) przez łącze o przepustowości 15 Mb/s.
• Oblicz ile danych uda się przesłać przez łącze o przepustowości 25 Mb/s w czasie 30 minut.
• Oblicz jaka jest przepustowość łącza (w Mb/s) jeśli w ciągu 3 godzin jesteśmy wstanie pobrać 30 GB danych.